بلاکچین‌ها شبکه‌هایی ایزوله هستند؛ برای مثال، در بلاکچین‌های بیت کوین و اتریوم یک سری اطلاعات وجود دارد، اما هیچ یک از این زنجیره‌ها چیزی در مورد دیگری نمی‌دانند مگر اینکه شما اطلاعاتی را از یک زنجیره به زنجیره دیگر ارسال کنید. برای اینکه زنجیره‌های مجزا اطلاعاتی در مورد یکدیگر دریافت کنند، باید از رله (Relayer) استفاده کنند. رله ها سرویس‌های هوشمندی هستند که هدف آنها انتقال اطلاعات بین بلاک چین های مجزا (به عنوان مثال، بیت کوین و اتریوم) است. اگر می‌خواهید بیشتر با رله و کاربردهای آن در ارز دیجیتال آشنا شوید، همراه ما باشید.
رله (Relay) بلاکچین چیست؟
رله‌های بلاک چین سرویس‌های شخص ثالثی هستند که وظیفه آنها انجام تراکنش و انتقال داده‌ها بین شبکه‌های مختلف بلاکچین است. آنها داده‌ها را ترجمه و پردازش کرده و به عنوان واسطه بین زنجیره‌ها عمل می‌کنند.
یک رله بلاکچین امکان مبادله ارزهای دیجیتال را به صورت امن، شفاف و بدون نیاز به واسطه‌های سنتی فراهم می‌کند. برخلاف صرافی ارز دیجیتال متمرکز که سرمایه‌های کاربران را نزد خود نگه می‌دارد، رله‌ها به کاربران اجازه می‌دهند خودشان رمزارزهای خود را کنترل کنند و در نتیجه امنیت سرمایه‌های آنها را بالا برده و خطر هک یا سوء مدیریت را از بین می‌برند.
رله ها نقش مهمی در رشد اکوسیستم بلاکچین دارند. آنها امکان ارتباط و تعامل بین بلاکچین های مختلف را فراهم می‌کنند؛ امری که برای توسعه برنامه‌های بین زنجیره‌ای (Cross-chain applications) ضروری است. این پلتفرم‌ها همچنین باعث افزایش مقیاس‌پذیری شبکه‌ها شده و بار پردازش گره‌ها (Nodes) را کاهش می‌دهند.
یک رله ارز دیجیتال می‌تواند در هر بلاکچینی (مثل اتریوم) کار کند تا با بهره‌گیری از قراردادهای هوشمند، فرآیند انتقال داده را تسهیل کند. قراردادهای هوشمند تراکنش‌ها را بر اساس قوانین و شرایط از پیش تعریف شده اجرا می‌کنند و در نتیجه قابلیت اطمینان و شفافیت اطلاعات را افزایش می‌دهند.
انواع رله بلاکچین
به طور کلی، دو نوع رله بلاکچین وجود دارد:
- رله دیتا
- رله تراکنش
رله دیتا (Data relayers) وظیفه انتقال داده‌ها بین شبکه‌های مختلف بلاک چین را بر عهده دارد و این کار را با استفاده از پروتکل‌های مختلفی مانند HTTP، WebSockets و RPC انجام می‌دهند.
رله تراکنش (Transaction relayers) نیز وظیفه ارسال و دریافت تراکنش ها را به نمایندگی از کاربران بر عهده دارد. رله تراکنش این کار را با استفاده از متدهای مختلفی مانند متا ترنسکشن (Meta-Transactions) و بچینگ (Batching) انجام می‌دهد.
برای انتخاب بهترین صرافی ارز دیجیتال ایرانی، به صفحه نقد و بررسی صرافی ها در ایران بروکر مراجعه کنید.
موارد استفاده رله (Relay) در ارزهای دیجیتال
در ادامه برخی از برجسته‌ترین موارد استفاده رله ها در بلاکچین را بررسی می‌کنیم:
- ارتباط بین زنجیره‌ای: از رله ها می‌توان برای اتصال بلاک چین‌های مختلف به یکدیگر استفاده کرد که تا امکان انتقال داده‌ها و ارزهای دیجیتال بین آنها فراهم شود. این امر برای ساخت اپلیکیشن‌های کراس چین (cross-chain) یا همان بین زنجیره‌ای ضروری است. به عنوان مثال، رله IBC-relay برای تسهیل ارتباط و تراکنش داده‌ها بین بلاکچین‌هایی که از پروتکل IBC (Inter Blockchain Communication) پشتیبانی می‌کنند، استفاده میشود.
- مقیاس‌پذیری: رله ها می‌توانند با تخلیه بخشی از بار پردازشی گره‌ها، ظرفیت پردازشی بلاکچین‌ها را افزایش دهند. این کار به واسطه دسته‌بندی (Batching) تراکنش ها یا با استفاده از تکنیک‌های دیگر انجام میشود. به عنوان مثال، Relayer Biconomy برای دسته‌بندی تراکنش‌ها و ارسال آنها به شبکه اتریوم استفاده میشود؛ امری که به بهبود مقیاس‌پذیری بلاکچین اتریوم با کاهش تعداد تراکنش‌هایی که باید توسط گره‌های آن پردازش شوند، کمک می‌کند.
- امنیت: یک رله ارز دیجیتال می‌تواند با ایجاد لایه آبسترکشن (Abstraction Layer) بین کاربران و شبکه زیربنایی، به بهبود امنیت شبکه بلاک چین کمک کند. این امر می‌تواند سوء استفاده از آسیب‌پذیری‌های شبکه را برای هکرها دشوارتر کند.
به عنوان مثال، رله ژلاتو (Gelato) برای کمک به توسعه دهندگان در ساخت قراردادهای هوشمندِ بدون کارمزد (Gas) و آفچین (Off-chain) استفاده میشود. در اینجا چند نمونه دیگر از نحوه استفاده از رله ها را برایتان آورده‌ایم:
- رله 0xrelay به منظور درج سفارشات کاربران در یک دفترچه سفارش (Order Book) برای ذخیره و یافتن سفارش‌های منطبق (Matched Orders) در خارج از بلاکچین استفاده میشود. این به بهبود کارایی فرآیند تطبیق سفارش کمک می‌کند و هزینه گس (Gas) را برای کاربران کاهش می‌دهد.
- رله OpenZeppelin Relay برای ارسال تراکنش ها از طریق HTTP API استفاده میشود و فرآیند قراردادهای هوشمند را خودکار می‌کند. این رله فرآیند تعامل افراد با قراردادهای هوشمند را سادهسازی کرده و احتمال خطای کاربر را کاهش می‌دهد.
- رله Relayer Connext برای تأمین نقدینگی بین زنجیره‌ای در برنامه‌های غیرمتمرکز (Dapss) استفاده میشود. این رله به کاربران امکان می‌دهد تا ارزهای دیجیتال خود را بین بلاک چین‌های مختلف بدون نیاز به یک صرافی متمرکز جابجا کنند.
برای انتخاب بهترین صرافی ارز دیجیتال خارجی، به صفحه نقد و بررسی صرافی ها مراجعه کنید.
نقش رله ها در تحول سیستم مالی
رله‌های بلاک چین با ارائه مزیت‌های مختلفی که صرافی‌های سنتی از ارائه آنها ناتوانند، سیستم مالی را متحول می‌کنند. در زیر برخی از مزایای قابل توجه رله‌های بلاکچین را بررسی می‌کنیم:
1. امنیت بالا
رله بلاک چین با حذف واسطه‌ها، خطر حملات هکری و سرقت را به میزان قابل توجهی کاهش می‌دهد. کاربران می‌توانند به کمک رله‌ها کلیدهای خصوصی خود را کنترل کنند و دارایی‌های دیجیتال خود را با بیشترین امنیت ممکن و بدون نیاز به یک پلتفرم شخص ثالث معامله کنند.
2. شفافیت
رله ارز دیجیتال از شفافیت و غیرقابل دستکاری بودن فناوری بلاک چین بهره می‌برد. تمامی معاملات بر روی بلاک چین ثبت شده و تاریخچه تراکنش‌ها نیز شفاف است و می‌توان آن را چک کرد.
3. بهبود تجربه کاربری
رله ها می‌توانند فرآیند تعامل کاربران با شبکه‌های بلاکچینی را ساده‌تر کنند. علت آن هم این است که آنها می‌توانند وظایف پیچیده‌ای مانند امضای تراکنش‌ها و پرداخت کارمزد گاز (Gas) را انجام دهند.
4. کاهش هزینه ها
رله ها می‌توانند به کاهش هزینه‌های استفاده از شبکه بلاکچین کمک کنند. این به این دلیل است که آنها می‌توانند تراکنش‌ها را به صورت دسته‌ای پردازش کنند و باعث صرفه‌جویی در کارمزد گس شوند.
5. دسترسی جهانی
ازآنجایی‌که Relayer بر روی یک شبکه غیرمتمرکز عمل می‌کند، کاربران از هر کجای دنیا می‌توانند رمزارزها را به سرعت معامله کنند. این امر فراگیری مالی در جهان را افزایش داده و فرصت‌های سرمایه‌گذاری را برای افرادی که از سیستم‌های مالی و بانکی محروم هستند، باز می‌کند.
6. نقدینگی
رله‌های ارز دیجیتال باعث رشد نقدینگی در فضای صرافی‌های غیرمتمرکز نیز شده‌اند. رله‌ها با جذب نقدینگی از منابع متعدد، دسترسی کاربران به بازارهای گسترده‌تری را فراهم کرده و فرآیند تطبیق سفارشات را تسهیل می‌کنند. این امر در نهایت باعث کاهش لغزش قیمت (Slippage) نیز میشود.
7. قابلیت‌های پیشرفته ترید
قراردادهای هوشمند به رله‌های بلاکچینی این قدرت را می‌دهند تا عملکردهای معاملاتی پیشرفته از جمله سفارشات لیمیت (Limit Orders)، سفارشات حد ضرر (Stop-loss Orders) و حتی معاملات مارجین را ارائه دهند. این ویژگی‌های قابل برنامه‌ریزی تجربه ترید کاربر را غنی کرده و کنترل بیشتری بر سرمایه‌گذاری‌های آنها فراهم می‌کنند.
8. قابلیت همکاری
رله‌های بلاک چین می‌توانند به سایر برنامه‌های غیرمتمرکز (dApps) و پروتکل‌ها متصل شوند و یک اکوسیستم یکپارچه خدمات مالی ایجاد کنند. این تعامل‌پذیری به کاربران امکان می‌دهد تا به طیف گسترده‌ای از ابزارها و خدمات دیفای (Defi) بدون نیاز به ثبت نام در پلتفرم‌های مختلف دسترسی داشته باشند.
تراکنش متا چیست؟
رله‌ها با استفاده از تکنیکی به نام متا ترنسکشن (Meta-Transaction) یا تراکنش متا، تراکنش های کاربران را بدون مصرف کارمزد پردازش می‌کنند.
متا ترنسکشن نوع خاصی از تراکنش مالی است که شامل دو قسمت است:
- قسمت اول پیامی است که توسط کاربر امضا شده است. این پیام حاوی اطلاعاتی است که کاربر می‌خواهد به بلاک چین ارسال کند، مانند آدرس گیرنده و تعداد رمزارزی که باید انتقال دهد.
- قسمت دوم تراکنشی است که توسط رله ارسال میشود. این تراکنش کارمزد گس بخش اول تراکنش متا را پرداخت می‌کند.
از آن جایی که رله خودش در بلاکچین موجودی (Balance) دارد، می‌تواند هزینه‌های Gas را بپردازد. هنگامی که رله تراکنش را ارسال می‌کند، از توکن های خود برای پرداخت هزینه گس استفاده می‌کند. این بدان معناست که کاربر برای ارسال تراکنشِ بدون کارمزد نیازی به داشتن هیچ توکنی در شبکه بلاک چین ندارد.
فرآیند ارسال تراکنشِ بدون کارمزد توسط رله به شرح زیر است:
- کاربر پیامی را امضا می‌کند که حاوی اطلاعاتی است که می‌خواهد به بلاک چین ارسال کند.
- کاربر پیام امضا شده را به رله ارسال می‌کند.
- رله یک تراکنش را به شبکه ارسال می‌کند که کارمزد گسِ بخش اول تراکنشِ متا را پرداخت می‌کند.
- تراکنش توسط شبکه بلاک چین پردازش میشود.
- پیام کاربر به گیرنده تحویل داده میشود.
تراکنش‌های بدون کارمزد ابزاری ارزشمند برای دسترسی بیشتر به برنامه‌های بلاک چین در نظر گرفته میشوند. آنها به کاربران امکان می‌دهند بدون نگرانی در مورد کارمزد، تراکنش ها را در شبکه ثبت کنند. این امر می‌تواند کار با دپ‌ها (dApps) و استفاده از آنها را برای کاربران آسان تر کند.
چالش‌های استفاده از رله در ارز دیجیتال
رله‌های بلاک چین ابزاری ارزشمند در اکوسیستم بلاک چین محسوب میشوند، اما استفاده از آنها با چالش‌هایی نیز همراه است. در اینجا برخی از رایج‌ترین مشکلات آنها را برایتان آورده‌ایم:
- قابلیت اطمینان: رله یک سرویس شخص ثالث است، بنابراین همیشه خطر در دسترس نبودن یا آفلاین بودن آن وجود دارد. این امر می‌تواند جریان داده‌ها و تراکنش ها بین شبکه‌های مختلف را مختل کند.
- امنیت: رله‌های ارز دیجیتال یکی از اهداف بالقوه هکرها به شمار می‌روند. اگر یک هکر کنترل یک رله را به دست آورد، به راحتی می‌تواند جریان داده و تراکنش بین بلاکچین‌های مختلف را مختل کند.
- هزینه: استفاده از رله با هزینه همراه است، به خصوص اگر از آن برای ارسال تعداد زیادی تراکنش استفاده کنید.
- پیچیدگی: راه‌اندازی و استفاده از Relayer ها می‌تواند پیچیده باشد. این یک چالش مهم برای کاربرانی است که با فناوری بلاک چین آشنایی ندارند.
- قابلیت همکاری: همه رله ها با همه بلاک چین‌ها سازگار نیستند. اگر می‌خواهید دو بلاکچین مختلف را که از رله‌های متفاوتی استفاده می‌کنند، به هم متصل کنید، ممکن است با مشکل مواجه شوید.
به رغم همه این چالش‌ها، رله ها می‌توانند ابزاری ارزشمند برای اکوسیستم ارزهای دیجیتال باشند. همانطور که دیدید، آنها مزیت‌های مختلفی از جمله بهبود تجربه کاربری، کاهش هزینه ها و افزایش امنیت را به همراه دارند؛ ضمن اینکه با رشد صنعت بلاک چین در آینده، احتمالاً نقش رله ها در این فضا پررنگ‌تر خواهد شد.
راه‌هایی براش کاهش خطرات مرتبط با رله‌ها
در اینجا چند نکته برای کاهش خطرات مرتبط با استفاده از رله‌های بلاک چین را برایتان آورده‌ایم:
- یک رله امن را انتخاب کنید: مهم است که رله‌ای را انتخاب کنید که سابقه خوبی از نظر امنیتی داشته باشد.
- از یک پروتکل امن استفاده کنید: هنگام استفاده از رله، مهم است که از یک پروتکل امن مثل HTTPS استفاده کنید.
- هزینه‌های رله را بررسی کنید: رله ها معمولاً برای خدمات خود هزینه دریافت می‌کنند. قبل از شروع استفاده از آنها، حتماً هزینه‌هایشان را بررسی کنید.
- از اطلاعات خود نسخه بکاپ تهیه کنید: اینکه به طور منظم از اطلاعات خود نسخه پشتیبان تهیه کنید بسیار حائز اهمیت است، چراکه رله ممکن است آفلاین شود یا تحت حملات هکری قرار بگیرد.
۵ رله برتر ارز دیجیتال
در اینجا برخی از محبوب‌ترین رله‌های بلاک چین را برشمردیم:
- بیکونومی: بیکونومی (Biconomy) یک پلتفرم زیرساخت تراکنش/رله است که از اتریوم، پالیگان و آربیتروم پشتیبانی می‌کند.
- ژلاتو: ژلاتو (Gelato) یک بک‌اند (Back-end) غیرمتمرکز است که به توسعه دهندگان کمک می‌کند تا قراردادهای هوشمندِ بدون کارمزد و آفچین بسازند.
- اوپن زپلین: اوپن زپلین ریلی (OpenZeppelin Relay) یک رله دیفندر (Defender) است که تراکنش ها را از طریق پروتکل HTTP ارسال کرده و قرارداد هوشمند را به صورت امن خودکار می‌کند.
- زیرو ایکس ریلی: زیرو ایکس ریلی (0xrelay) رله‌ای است که سفارش‌های کاربر را به یک دفترچه سفارش متصل می‌کند تا کاربران بتوانند سفارش‌های منطبق با سفارش خود را در خارج از بلاکچین پیدا و ذخیره کنند.
- IBC-relay: رله ای است که ارتباط و تراکنش داده‌ها را بین شبکه‌های مختلف بلاک چین که از پروتکل ارتباطات بین بلاکچینی (IBC) پشتیبانی می‌کنند، تسهیل می‌کند.
جمع بندی
در این مقاله به بررسی نقش رله (Relayer) در ارز دیجیتال پرداختیم و با مزایای آن در اکوسیستم بلاکچین آشنا شدیم. رله‌های بلاک چین نقش واسطه را در اکوسیستم مالی ایفا کرده و با فراهم کردن امنیت، شفافیت و فراگیری مالی، سیستم دیفای را دستخوش تحول می‌کنند. انتظار می‌رود که با بلوغ و تکامل فناوری بلاکچین در سال‌های آتی، رله‌ها نقشی حیاتی در پذیرش انبوه صرافی‌های غیرمتمرکز ایفا کنند و منجر به نوآوری‌های جدید در دنیای مالی شوند. حال شما بگویید که چقدر با فناوری رله آشنایی دارید و آیا تا به حال از آنها استفاده کرده‌اید یا خیر؟
سوالات متداول
رله بلاکچین چیست؟
رله یک سرویس است که نقش آن انتقال اطلاعات یا دارایی‌های دیجیتال بین بلاکچین‌های مختلف است. رله‌ها با ایجاد ارتباط بین شبکه‌های بلاکچینی مجزا به بهبود قابلیت همکاری آنها کمک کرده و کاربران را قادر می‌سازند تا تراکنش‌ها یا دارایی‌ها را از یک بلاک چین به بلاک چین دیگر بدون نیاز به یک مرجع مرکزی ارسال کنند.
آیا رله‌های بلاک چین غیرمتمرکز هستند؟
غیرمتمرکز بودن یک رله به معماری آن بستگی دارد. برخی از رله‌ها کاملاً غیرمتمرکز هستند، به این معنی که بدون قدرت مرکزی کار می‌کنند و از شبکه‌ای از گره‌ها برای حفظ سرویس استفاده می‌کنند. برخی دیگر ممکن است تا حدی متمرکز باشند و برای مدیریت فرآیند به یک نهاد واحد یا تعداد محدودی از ذینفعان متکی باشند.
رله ارز دیجیتال چگونه کار می‌کند؟
رله ها اطلاعات را از یک بلاکچین گرفته و پس از ترجمه آنها، اطلاعات را به بلاک چین دیگر منتقل می‌کنند. آنها اغلب از قراردادهای هوشمند برای مدیریت منطق تراکنش ها استفاده می‌کنند. هنگامی که یک کاربر یک تراکنش را آغاز می‌کند، رله اعتبار تراکنش را تایید می‌کند، سپس آن را بسته بندی کرده و به بلاک چین مقصد ارسال می‌کند.
مزایای استفاده از رله در ارزهای دیجیتال چیست؟
مزایای استفاده از رله‌های ارز دیجیتال عبارت‌اند از:
قابلیت همکاری: آنها به شبکه‌های بلاک چین مختلف اجازه می‌دهند تا با هم ارتباط برقرار کنند و انعطاف پذیری بیشتری را برای کاربران و اپلیکیشن‌ها فراهم می‌کنند.
کاهش هزینه ها: رله ها می‌توانند با بهینه‌سازی نقل و انتقالات آنچین، هزینه‌های تراکنش را کاهش دهند.
افزایش نقدینگی: آنها می‌توانند به افزایش نقدینگی دارایی‌ها با دسترسی به آنها در چندین بلاک چین کمک کنند.
تجربه کاربری: رله‌ها با سادهسازی فرآیند تراکنش‌های بین زنجیره‌ای، تجربه کلی کاربر را بهبود می‌بخشند.
هنگام استفاده از رله‌های ارز دیجیتال باید چه چیزهایی را در نظر بگیریم؟
هنگام استفاده از رله‌های بلاک چین باید از چندین مسئله امنیتی آگاه باشید:
قابل اعتماد بودن: کاربران باید اطمینان داشته باشند که رله به طور دقیق تراکنش ها را انتقال می‌دهد.
آسیب‌پذیری‌های قرارداد هوشمند: رله‌ها اغلب به قراردادهای هوشمند متکی هستند که اگر به درستی ممیزی نشوند، می‌توانند آسیب‌پذیر باشند.
رله‌های متمرکز: بسته به معماری رله، ممکن است خطراتی مرتبط با تمرکز آن وجود داشته باشد.
حریم خصوصی داده‌ها: هنگام استفاده از یک رله، کاربران باید اطمینان حاصل کنند که از داده‌های تراکنش آنها محافظت شده و در معرض اشخاص غیرمجاز قرار نمی‌گیرند.
آیا رله‌ها می‌توانند چندین شبکه بلاک چین را مدیریت کنند؟
بله، بسیاری از رله‌های بلاک چین برای مدیریت چندین شبکه بلاک چین به طور همزمان طراحی شده‌اند. آنها از پروتکل ها و API هایی استفاده می‌کنند که به آنها اجازه می‌دهد با بلاک چین های مختلف ارتباط برقرار کنند و از انواع رمزارزها پشتیبانی می‌کنند. با این حال، قابلیت‌های خاص رله می‌تواند بسته به طراحی ان متفاوت باشد، بنابراین کاربران باید بررسی کنند که آیا یک رله از بلاک چین‌ها و دارایی‌هایی که قصد استفاده از آن را دارند پشتیبانی می‌کند یا خیر.
نظرات کاربران