دراودان در پراپ (Drawdown) چیست؟

فکر می‌کنید وظیفه شما در پراپ، سود کردن است؟ اشتباه می‌کنید! وظیفه اصلی شما، از دست ندادن حساب است و مهم‌ترین چیزی که حساب شما را می‌گیرد دراودان در پراپ فرم است. همین کلمه ساده قانون سخت‌گیرانه‌ای است که تمام شرکت‌های پراپ با آن شما را می‌سنجند. یا آن را کنترل می‌کنید و یک معامله‌گر حرفه‌ای می‌شوید، یا نادیده‌اش می‌گیرید و از بازی بیرون می‌افتید. انتخاب با شما است. این مقاله به شما یاد می‌دهد چطور انتخاب درست را انجام دهید تا برای همیشه در بازی بمانید.

دراودان در پراپ چیست؟

 دراودان (Drawdown) حداکثر میزان ضرری است که حساب شما اجازه دارد تا آن حد ضرر کند. پراپ‌فرم‌ها با تعیین یک میزان مشخص برای این افت سرمایه، از سرمایه خودشان محافظت می‌کنند. عبور از این مقدار، حتی برای یک لحظه، به‌معنی نقض قوانین و ازدست‌دادن حساب است.

این قانون، فیلتر اصلی پراپ‌فرم‌ها برای جداکردن معامله‌گران منظم از افراد هیجانی است. در یک حساب شخصی، شما می‌توانید اجازه دهید حسابتان ضرر بیشتری را محتمل شود، اما در دنیای پراپ، این امکان وجود ندارد. این محدودیت، شما را وادار به رعایت انضباط می‌کند.

مزایای دراودان در پراپ

دراودان به‌عنوان یک ابزار مدیریتی، مزایای قابل‌توجهی برای معامله‌گران و شرکت‌های پراپ به‌همراه دارد.

• مدیریت ریسک: Drawdown در پراپ به معامله‌گر کمک می‌کند تا ریسک استراتژی خود را بشناسد. برای مثال، اگر یک تریدر متوجه شود که استراتژی‌اش افت سرمایه زیادی ایجاد می‌کند، می‌تواند قبل از ازدست‌دادن کل حساب، آن را اصلاح کرده و حد ضررهای خود را بهینه‌تر تنظیم کند.
• ارزیابی استراتژی معاملاتی: این شاخص به تریدر نشان می‌دهد که استراتژی معاملاتی‌اش در شرایط سخت بازار چقدر مؤثر است. معامله‌گری که می‌بیند دراودان حسابش کم است، متوجه می‌شود که استراتژی پایداری دارد و می‌تواند با اطمینان بیشتری به معاملات خود ادامه دهد.
• افزایش انضباط فردی: قوانین دراودان که توسط شرکت‌های پراپ تعیین می‌شود، معامله‌گران را مجبور به رعایت نظم و انضباط می‌کند. این قوانین از معاملات هیجانی و انتقامی جلوگیری می‌کند؛ زیرا تریدر می‌داند که با رسیدن به حد ضرر روزانه، حسابش مسدود خواهد شد.
• حفاظت از سرمایه شرکت: شرکت‌های پراپ با تعیین سقف دراودان، سرمایه خود را در برابر ضررهای بزرگ محافظت می‌کنند. این کار باعث پایداری شرکت در بلندمدت شده و این اطمینان را به تریدرهای موفق می‌دهد که سودشان به موقع پرداخت خواهد شد.

معایب دراودان در پراپ

با وجود مزایا، قوانین سخت‌گیرانه دراودان در پراپ می‌تواند چالش‌هایی را نیز برای معامله‌گران ایجاد کند.

• فشار روانی: ترس مداوم از رسیدن به حد دراودان، فشار روانی زیادی به تریدر وارد می‌کند. این استرس ممکن است باعث شود که یک معامله‌گر، معامله‌ای را که پتانسیل سوددهی دارد، از ترس یک افت کوچک و موقتی، زودتر از موعد ببندد و سود را از دست بدهد.
• محدودیت برای برخی استراتژی‌ها: برخی استراتژی‌های معاملاتی موفق، ذاتاً دارای دراودان‌های بزرگ‌تری هستند (مانند استراتژی‌های سوئینگ تریدینگ). قوانین سخت دراودان روزانه، اجرای چنین استراتژی‌هایی را غیرممکن می‌کند؛ زیرا تریدر مجبور می‌شود پوزیشن خود را قبل از رسیدن به هدف، با ضرر ببندد.
• پیچیدگی قوانین: انواع مختلف دراودان مانند روزانه، کلی، ثابت یا شناور (Trailing) می‌تواند برای تریدرها گیج‌کننده باشد. یک اشتباه در درک نحوه محاسبه دراودان (مثلاً تفاوت بین محاسبه بر اساس بالانس یا اکوئیتی) می‌تواند به‌راحتی منجر به نقض قوانین و ازدست‌دادن حساب شود.
• کاهش پتانسیل سود: برای اینکه تریدر از حد دراودان فاصله امنی داشته باشد، ممکن است مجبور شود حجم معاملات خود را بسیار کاهش دهد. این کار اگرچه ریسک را کم می‌کند، اما همزمان پتانسیل کسب سودهای بزرگ را نیز به شدت محدود می‌سازد، حتی اگر استراتژی او در حال سوددهی باشد.

انواع دراودان در حساب‌های پراپ

قوانین Drawdown در پراپ فرم های مختلف، متفاوت است. این تفاوت‌ها در نحوه محاسبه، استراتژی معاملاتی شما را به‌طور کامل تغییر می‌دهد. ندانستن این جزئیات، یکی از دلایل اصلی شکست معامله‌گران در چالش‌ها است. بیایید این ۴ نوع اصلی را با مثال‌های شفاف بررسی کنیم.

دراودان ثابت (Static/Absolute Drawdown)

این مدل، محبوب‌ترین و ساده‌ترین نوع Drawdown در پراپ برای معامله‌گران است. در این روش، حد ضرر کلی شما بر اساس موجودی اولیه حساب محاسبه می‌شود و در تمام طول دوره معاملاتی، ثابت باقی می‌ماند. این یعنی با افزایش سود، این خط قرمز جابه‌جا نمی‌شود.

به‌عنوان مثال فرض کنید یک حساب ۱۰۰,۰۰۰ دلاری با قانون دراودان کلی ثابت ۱۰٪ (یعنی ۱۰,۰۰۰ دلار) دریافت می‌کنید. خط قرمز و سطح ابطال حساب شما همیشه و تا ابد، ۹۰,۰۰۰ دلار است. حالا تصور کنید شما بسیار خوب معامله می‌کنید و حساب را به ۱۲۰,۰۰۰ دلار می‌رسانید. حد ضرر شما چقدر است؟ همان ۹۰,۰۰۰ دلار! شما حالا یک به اصطلاح «بافر» یا حاشیه امن ۳۰,۰۰۰ دلاری دارید که به شما اجازه می‌دهد نوسانات بازار را راحت‌تر تحمل کنید.

این نوع دراودان برای همه تریدرها گزینه بسیار مناسبی است، مخصوصاً برای معامله‌گران سوئینگ (Swing Traders) و پوزیشن (Position Traders) که نیاز دارند معاملاتشان برای چند روز یا هفته باز بماند و نوسانات را تحمل کنند.

دراودان متحرک (Trailing Drawdown)

این مدل، سخت‌گیرانه‌ترین و درعین‌حال، رایج‌ترین نوع Drawdown در پراپ است. در این روش، حد ضرر شما به‌دنبال بالاترین نقطه حساب شما (High-Water Mark) حرکت می‌کند. یعنی با هر دلاری که سود می‌کنید، حد ضررتان هم بالا می‌آید، اما اگر ضرر کنید، حد ضرر شما پایین نمی‌رود. این مدل مانند سایه‌ای است که همیشه در فاصله مشخصی از اوج حساب شما قرار دارد.

برای این مورد، این مثال را در نظر بگیرید: فرض کنید شما یک حساب ۱۰۰,۰۰۰ دلاری پراپ با دراودان متحرک ۵,۰۰۰ دلاری دارید.

• در شروع موجودی شما ۱۰۰,۰۰۰ دلار است. بالاترین نقطه حساب هم ۱۰۰,۰۰۰ دلار و حد ضرر شما ۹۵,۰۰۰ دلار است (۵,۰۰۰-۱۰۰,۰۰۰).
• در معامله اول شما ۲,۰۰۰ دلار سود می‌کنید. موجودی شما ۱۰۲,۰۰۰ دلار می‌شود. این عدد، بالاترین نقطه جدید حساب شما است. حالا حد ضرر شما هم بالا می‌آید و به عدد ۹۷,۰۰۰ دلار می‌رسد (۵,۰۰۰-۱۰۲,۰۰۰).
• بعد از معامله دوم، شما ۱,۰۰۰ دلار ضرر می‌کنید. موجودی شما ۱۰۱,۰۰۰ دلار می‌شود. بالاترین نقطه حساب شما همان ۱۰۲,۰۰۰ دلار باقی می‌ماند. بنابراین، حد ضرر شما هم در ۹۷,۰۰۰ دلار ثابت می‌ماند و پایین نمی‌آید.

در خیلی از شرکت‌ها، این مدل بر اساس اکوئیتی (Equity) محاسبه می‌شود. یعنی حتی سود باز و شناور هم می‌تواند حد ضرر شما را بالا ببرد که این موضوع خطر ازدست‌دادن حساب را بیشتر می‌کند. پس در هنگام انتخاب شرکت پراپ، به این مورد خیلی دقت کنید.

برای مدیریت دراودان متحرک، هرگز اجازه ندهید یک سود بزرگ شناور به‌طور کامل برگردد. از حد ضررهای متحرک (Trailing Stop) در پلتفرم معاملاتی خودتان استفاده کنید تا بخشی از سود را قفل کنید. این کار باعث می‌شود قبل از اینکه بازار سود شما را پس بگیرد و حد ضرر پراپ‌فرم را در جای بدی قفل کند، شما از معامله خارج شده باشید.

دراودان بر اساس موجودی (Balance-Based Drawdown)

در این روش، محاسبه دراودان در پراپ فقط بر اساس معاملات بسته‌شده انجام می‌شود. به‌عبارت دیگر، سود یا زیان شناور (Floating P/L) معاملات باز شما، تا زمانی که آن‌ها را نبندید، در محاسبه دراودان لحاظ نمی‌شود. این مدل به شما اجازه می‌دهد که معاملات باز با نوسانات منفی را راحت‌تر مدیریت کنید.

دراودان بر اساس اکوئیتی (Equity-Based Drawdown)

این مدل که امروزه در اکثر پراپ‌فرم‌ها استفاده می‌شود، بسیار سخت‌گیرانه‌تر است. در این روش، سود و زیان شناور معاملات باز شما به‌صورت لحظه‌ای در محاسبه دراودان در نظر گرفته می‌شود. این یعنی اگر یک معامله باز داشته باشید که وارد ضرر شناور شود، اکوئیتی شما کاهش پیدا می‌کند و ممکن است قانون Drawdown روزانه یا کلی را نقض کنید، حتی بدون اینکه معامله را بسته باشید.

جدول زیر به شما کمک می‌کند تا تفاوت‌های کلیدی این چهار مدل را بهتر درک کنید.

قوانین رایج پراپ‌فرم‌ها درباره دراودان

صرف نظر از نوع محاسبه، تقریباً تمام شرکت‌ها دو قانون اصلی برای Drawdown در پراپ دارند: حد ضرر روزانه و حد ضرر کلی. این دو قانون، چارچوب اصلی مدیریت ریسک شما را تشکیل می‌دهند.

حداکثر ضرر روزانه (Daily Drawdown)

این قانون، سقف ضرری است که شما در یک روز معاملاتی (معمولاً ۲۴ ساعت از زمان ریست سرور) مجاز به تحمل آن هستید. این عدد معمولاً بین ۴٪ تا ۵٪ است. مهم‌ترین نکته این است که این محدودیت در ابتدای روز بعد، دوباره از نو محاسبه می‌شود.

به‌عنوان یک نمونه، حساب شما ۱۰۰,۰۰۰ دلار و حد ضرر روزانه ۵٪ است. این یعنی اکوئیتی شما در هیچ لحظه‌ای از روز نباید به زیر ۹۵,۰۰۰ دلار برسد. اگر در یک معامله، اکوئیتی شما برای یک ثانیه به ۹۴,۹۹۹ دلار برسد و بلافاصله برگردد، شما قانون را نقض کرده‌اید. مهم نیست که روز را با چه مقدار سود یا ضرر به پایان می‌رسانید؛ آن یک لحظه کافی است تا حساب شما بسته شود.

حتماً بررسی کنید که پراپ‌فرم شما ضرر روزانه را نسبت به موجودی ابتدای روز محاسبه می‌کند یا اکوئیتی روز قبل. این تفاوت کوچک می‌تواند در شرایط خاص، باعث نقض ناخواسته قانون شود.

حداکثر ضرر کلی (Max Overall Drawdown)

این قانون، مهم‌ترین خط قرمز شما است و سقف کل ضرری را که حساب شما در تمام عمر خود می‌تواند تجربه کند، مشخص می‌کند. این عدد معمولاً بین ۸٪ تا ۱۲٪ است. رسیدن به این حد، به‌معنای پایان کار شما با آن حساب است. نحوه محاسبه این قانون به‌طور مستقیم به نوع Drawdown در پراپ (ثابت یا متحرک) بستگی دارد که قبلاً توضیح دادیم.

استراتژی‌های پیشرفته برای مدیریت Drawdown در پراپ

فقط دانستن قوانین کافی نیست. معامله‌گران حرفه‌ای از استراتژی‌های مشخصی برای دورماندن از خطوط قرمز Drawdown در پراپ استفاده می‌کنند. این تکنیک‌ها تفاوت بین موفقیت و شکست را رقم می‌زنند.

ساختن بافر سود (Building a Profit Buffer)

وقتی یک حساب جدید (چه در مرحله چالش و چه واقعی) دریافت می‌کنید، در آسیب‌پذیرترین حالت خود هستید. با چند ضرر اولیه، به سرعت به مرزهای دراودان نزدیک می‌شوید. استراتژی هوشمندانه این است که در ابتدا با ریسک بسیار پایین معامله کنید.

در ابتدای کار، به‌جای ریسک معمول ۱٪ در هر معامله، با ریسک ۰.۲۵٪ یا ۰.۵٪ شروع کنید. هدف اولیه شما سودکردن نیست؛ بلکه ساختن یک بافر ۲٪ تا ۳٪ است. وقتی این حاشیه امن را ساختید، می‌توانید به آرامی ریسک خود را به سطح نرمال برگردانید. این بافر، فشار روانی را به شدت کاهش می‌دهد.

تعیین قانون شخصی دراودان

هرگز به قوانین پراپ‌فرم به‌عنوان هدف نگاه نکنید. آن‌ها حداکثر ریسک مجاز هستند، نه ریسک بهینه. شما باید برای خودتان قوانینی سخت‌گیرانه‌تر داشته باشید.

اگر حد ضرر روزانه پراپ‌فرم ۵٪ است، حد ضرر شخصی خود را روی ۲.۵٪ یا ۳٪ تنظیم کنید. اگر در یک روز به این حد ضرر شخصی رسیدید، معامله را متوقف کنید و تا روز بعد به بازار برنگردید. همین قانون را برای ضرر هفتگی هم اجرا کنید (مثلاً ۵٪ ضرر در هفته). این کار شما را از معاملات انتقامی و تصمیمات احساسی نجات می‌دهد.

تنظیم ریسک بر اساس عملکرد (Dynamic Risk Adjustment)

بازار همیشه در یک حالت نیست و عملکرد شما هم همین‌طور. یک معامله‌گر حرفه‌ای، ریسک خود را بر اساس شرایط تنظیم می‌کند.

یک قانون برای خود تعریف کنید. برای مثال: «بعد از ۳ ضرر متوالی، حجم معاملاتم را برای ۳ معامله بعدی نصف می‌کنم.» یا «تا زمانی که دو معامله سودده متوالی نداشته باشم، ریسکم را به بیش از ۰.۵٪ افزایش نمی‌دهم.» این روش به‌طور خودکار جلوی ضررهای بزرگ در دوره‌های افت عملکرد شما را می‌گیرد.

 اشتباهات رایج تریدرها درباره دراودان

بسیاری از معامله‌گران بااستعداد، نه به‌خاطر استراتژی ضعیف، بلکه به دلیل اشتباهات ساده در مدیریت دراودان در پراپ، حساب خود را از دست می‌دهند. این اشتباهات را بشناسید و از آن‌ها دوری کنید.

1. مطالعه نکردن دقیق قوانین: این اشتباه شماره یک است. معامله‌گر با هیجان چالش را شروع می‌کند، بدون اینکه بداند دراودان شرکت از نوع متحرک و بر اساس اکوئیتی است. این بی‌اطلاعی، منجر به شکست قطعی می‌شود.
   قبل از هر کاری، بخش قوانین پراپ‌فرم را کامل مطالعه کنید. هر کلمه‌ای که متوجه نمی‌شوید را جستجو کنید یا از پشتیبانی بپرسید.
2. معاملات انتقامی (Revenge Trading): پس از یک ضرر، احساس می‌کنید باید فوراً آن را از بازار پس بگیرید. این حس، شما را به سمت معاملاتی با حجم بالاتر و تحلیل کمتر سوق می‌دهد که نتیجه‌ای جز ضرر بیشتر ندارد.
   پس از یک ضرر بزرگ یا دو ضرر متوالی، از سیستم فاصله بگیرید. پیاده‌روی کنید، یک ویدیو ببینید، هر کاری غیر از نگاه کردن به چارت. ذهن شما برای تصمیم‌گیری منطقی نیاز به آرامش دارد.
3. مدیریت ریسک ثابت و بدون انعطاف: ریسک کردن ۱٪ در هر معامله خوب است، اما وقتی نزدیک به مرز دراودان هستید، این ریسک بسیار بالا است.
   هرچه به مرز دراودان نزدیک‌تر می‌شوید، باید ریسک خود را به‌صورت تصاعدی کاهش دهید. اگر فقط ۲٪ تا مرز دراودان کلی فاصله دارید، ریسک کردن بیش از ۰.۲۵٪ در هر معامله منطقی نیست.
4. معامله را مدیریت کنید: گاهی یک معامله وارد سود خوبی می‌شود، اما شما به امید سود بیشتر آن را نمی‌بندید. بازار برمی‌گردد و نه تنها سود را از شما پس می‌گیرد، بلکه در مدل دراودان متحرک، حد ضرر شما را هم در نقطه بدی قفل کرده است. همیشه برنامه خروج داشته باشید. استفاده از خروج پارشال (یا بستن بخشی از معامله در سود) یک تکنیک عالی برای مدیریت Drawdown در پراپ است.
5. معامله در زمان اخبار بدون آمادگی: نوسانات شدید در زمان انتشار اخبار مهم اقتصادی می‌تواند در چند ثانیه حساب شما را نابود کند. حداقل ۱۵ دقیقه قبل و بعد از اخبار مهم مانند NFP, FOMC, CPI معامله نکنید. اگر معامله باز دارید، ریسک آن را با انتقال حد ضرر به نقطه ورود، مدیریت کنید.
6. نداشتن برنامه روزانه و هفتگی: شروع معامله بدون برنامه، مانند رانندگی بدون مقصد است. شما نمی‌دانید کی باید توقف کنید و در نهایت سرمایه خود را تمام می‌کنید. بدین منظور قبل از شروع روز معاملاتی، برای خودتان مشخص کنید که حداکثر ضرر روزانه من چقدر است؟ حداکثر تعداد معاملات من چندتا است؟ با رسیدن به چه سودی، دست از معامله می‌کشم؟ پایبندی به این برنامه، شما را از تصمیمات لحظه‌ای نجات می‌دهد.

کلام پایانی | Drawdown در پراپ چیست؟

قانون دراودان، حد مجاز افت سرمایه در حساب است که با عبور از آن، حساب فوراً از دست می‌رود. مدیریت هوشمندانه دراودان در پراپ چیزی است که تریدر موفق را از دیگران متمایز می‌کند. قوانین پراپ محدودیت نیستند؛ بلکه چارچوبی برای ساختن انضباط و مدیریت ریسک حرفه‌ای هستند. با انتخاب پراپ‌فرم مناسب، ایجاد یک حاشیه امن از سود و پایبندی به قوانین شخصی سخت‌گیرانه، نه تنها حساب خود را حفظ می‌کنید، بلکه راه را برای موفقیت بلندمدت خود هموار می‌سازید. به یاد داشته باشید در بازار پراپ قانون این است: اول بقا، بعد کسب سود.