آژانس بین المللی انرژی: ظرفیت عظیم پالایشی چین، بازارهای جهانی را تهدید می‌کند!

در گزارش اخیر آژانس بین‌المللی انرژی (IEA) نقش چین به‌عنوان بزرگ‌ترین محرک تقاضای نفت خام در آینده و بزرگترین خطر برای پالایش جهانی برجسته شده است. بر اساس این گزارش، آسیا، به ویژه چین، موتور رشد تقاضای نفت خام و فرآورده‌های پالایش شده تا سال 2028 خواهد بود. علاوه بر این، انتظار می‌رود چین بیشترین میزان ظرفیت پالایش نفت خام را بین سال‌های 2022 و 2028 اضافه کند و این کشور را تبدیل به یکی از بزرگترین ظرفیت‌های پالایش نفت خام بین سال‌های 2022 و 2028 کند. در حالی که این فرصت‌هایی را برای بازارهای جهانی نفت و محصولات ایجاد می‌کند، اما با خطراتی نیز همراه است.

خطر اصلی در وابستگی روزافزون جهان به صادرات سوخت‌های تصفیه شده چین است. با این حال، این صادرات توسط پویایی بازار تعیین نمی‌شود، بلکه سهمیه‌هایی است که پکن اعطا می‌کند، که منافع اقتصاد و بازارهای داخلی خود را در اولویت قرار می‌دهد. در آغاز سال 2023، چین حدود 3 میلیون بشکه در روز ظرفیت پالایشی استفاده نشده داشت که انتظار می‌رود تا سال 2028 به 3.2 میلیون بشکه در روز افزایش یابد. اما پیش‌بینی می‌شود که حجم پردازش در دوره پیش‌بینی به 16.5 میلیون بشکه در روز برسد.

گزارش آژانس بین‌المللی انرژی تاکید می‌کند که پیش‌بینی تعادل جهانی محصولات در چند سال آینده به شدت به افزایش صادرات محصولات چین، به‌ویژه برای دیزل، وابسته است. با این حال، خطرات وابستگی به چین برای صادرات محصولات قبلاً نشان داده شده است. سال گذشته، صادرات حمل و نقل و سوخت صنعتی چین به میزان قابل توجهی کاهش یافت که منجر به افزایش حاشیه سود برای دیزل در آسیا شد. شکاف یا سود تولید یک بشکه گازوئیل در یک پالایشگاه معمولی سنگاپور در ژوئن 2022 به بالاترین حد خود رسید اما بعداً با احیای محموله‌های دیزلی چین کاهش یافت.

خطر دیگر برای بازارهای جهانی نفت و محصولات این است که بخش قابل توجهی از تقاضای اضافی چین در دوره پیش بینی به جای سوخت‌های حمل و نقل مانند بنزین، دیزل و سوخت جت، به سمت کارخانه‌های پتروشیمی هدایت می‌شود. پیش‌بینی می‌شود که چین 51 درصد از کل ظرفیت پتروشیمی جدید را به خود اختصاص دهد که منجر به افزایش مصرف نفتا به میزان 1 میلیون بشکه در روز و افزایش تقاضا برای گاز مایع (LPG) به میزان 500000 بشکه در روز خواهد شد. این تمرکز بر تولید پتروشیمی این نگرانی را ایجاد می‌کند که سهم چین در عرضه گازوئیل و بنزین ممکن است شاهد رشد قابل توجهی نباشد زیرا نفت بیشتر برای تامین نیازهای پتروشیمی منحرف می‌شود.

به طور کلی، گزارش آژانس بین‌المللی انرژی بر خطرات فزاینده مرتبط با تسلط چین در ظرفیت پالایش نفت جهانی تأکید می‌کند. با توجه به تصمیمات پالایشی چین که به جای پویایی بازار جهانی، ناشی از عوامل بوروکراتیک و سیاست‌های داخلی است، نیاز به احتیاط وجود دارد. گزارش آژانس بین‌المللی انرژی هشدار می‌دهد که اتکا به چین برای ظرفیت مازاد پالایش نفت، چالش‌هایی را در واکنش به شرایط متغیر جهانی ایجاد می‌کند.