شاخص بیگ مک، که توسط مجله اکونومیست در سال ۱۹۸۶ ایجاد شد، در ابتدا یک ابزار ساده برای قابل فهم‌تر کردن تئوری ارز بود. اکنون، این شاخص به یک معیار شناخته شده در اقتصاد عمومی برای ارزیابی و مقایسه ارزش ارزها تبدیل شده است.
به طور خلاصه، شاخص بیگ مک برابری قدرت خرید (PPP) ارزها را با استفاده از قیمت یک بیگ مک در ایالات متحده به عنوان معیار مقایسه می‌کند. این شاخص نشان می‌دهد که قیمت یک بیگ مک در کشورهای مختلف در مقایسه با ایالات متحده چقدر است، اما به عنوان راهی برای ارزیابی نرخ ارز نیز عمل می‌کند.
در این نمودار، قیمت یک بیگ مک مک دونالد به دلار آمریکا بین ۱۳ کشور مختلف در سراسر جهان، منطقه یورو و ایالات متحده، با استفاده از آخرین داده‌های ژانویه ۲۰۲۴ از مجموعه داده‌های شاخص بیگ مک اکونومیست، بصری‌سازی شده است.
محاسبه شاخص بیگ مک برای ارزیابی ارزها
می‌توان از قیمت بیگ مک در کشورهای دیگر استفاده کرد تا ببینیم که آیا یک ارز قدرت خرید بیشتر یا کمتری از حد انتظار دارد یا خیر. این کار با گرفتن قیمت یک بیگ مک (به ارز محلی) و تقسیم آن بر قیمت بیگ مک در ایالات متحده برای محاسبه نرخ مبادله ضمنی انجام میشود.
سپس این نرخ مبادله ضمنی با نرخ مبادله واقعی بین دو ارز مقایسه میشود. اگر نرخ ضمنی بالاتر از نرخ واقعی باشد، ارز محلی «بیش از حد ارزش» دارد و اگر کمتر باشد، ارز محلی «کمتر از حد ارزش» دارد.
شایان ذکر است که این معیار نسبتاً ساده است و برخی عوامل مانند مالیات، هزینه‌های تولید محلی و موانع بازار را در نظر نمی‌گیرد.
شاخص بیگ مک
سوئیس با ۸.۱۷ دلار آمریکا گران‌ترین بیگ مک‌های جهان را دارد که ۴۴ درصد گران‌تر از قیمت یک بیگ مک در ایالات متحده است. با توجه به شاخص بیگ مک، فرانک سوئیس ۴۴ درصد از دلار آمریکا ارزش بیشتری دارد.
کشورهای اروپایی مانند سوئیس، نروژ و کشورهای منطقه یورو معمولاً بیگ مک‌های گران‌تری نسبت به ایالات متحده دارند. این امر نشان می‌دهد که این ارزهای اروپایی ممکن است نسبت به دلار آمریکا بیش از حد ارزش داشته باشند.
از سوی دیگر، چندین اقتصاد بزرگ شرق آسیا، از جمله تایوان، ژاپن، چین و کره جنوبی، ارزهایی دارند که بر اساس شاخص بیگ مک، ارزش آنها نسبت به دلار آمریکا به طور قابل توجهی کمتر است.
در ماه آوریل، بانک آمریکا اعلام کرد که نسبت به هیچ ارزی در آسیا خوش‌بین نیست و یوان چین، وون کره جنوبی و دلار تایوان را در دسته نزولی خود ذکر می‌کند. در ماه ژوئن، ین ژاپن به پایین‌ترین سطح ۳۸ ساله خود در برابر دلار رسید.
نظرات کاربران