نقره به‌دلیل گران‌بها و پرکاربرد بودن در صنایع مختلف از جمله جواهرسازی، کالای آنتیک، صنایع الکترونیکی، سرمایه‌گذاری و غیره، تقاضای زیادی برای خرید دارد. اگر قصد سرمایه‌گذاری در نقره را دارید، یکی از مهم‌ترین مفاهیمی که باید بدانید، عیار نقره است. عیار نقره نشان‌دهنده درصد خلوص فلز نقره در یک قطعه است و به ما می‌گوید چه مقدار از آن قطعه، نقره خالص و چه مقدار آن از فلزات دیگر تشکیل شده است.
برای نقره عیارهای مختلفی تعریف شده است، اما دو نوع متداول‌تر آن، نقره ۹۲۵ و نقره ۹۹۹ هستند. در ادامه این محتوا از ایران بروکر با انواع عیار نقره، تفاوت عیار 925 و 999 در نقره و نحوه تشخیص آن‌ها آشنا می‌شویم.
عیار نقره چیست؟
عیار نقره در واقع درصد خلوص فلز نقره نسبت به کل ترکیب را نشان می‌دهد. نقره خالص به‌صورت 1000 عیار یا همان 100٪ نقره شناخته میشود، اما در عمل، نقره خالص به دلیل نرمی زیاد، برای ساخت زیورآلات مناسب نیست. به همین دلیل معمولاً فلزات کم‌ارزش‌تری (و البته مستحکم‌تر) مانند مس، قلع و نیکل به آن افزوده میشود تا مقاومت و دوام آن افزایش یابد.
نقره در کشورهای مختلف با درجه خلوص یا عیارهای متفاوتی تولید و عرضه میشود. هرچه درصد نقره خالص در ترکیب بیشتر باشد، عیار بالاتر و در نتیجه ارزش فلز نیز بیشتر خواهد بود. در ادامه با رایج‌ترین عیارهای نقره و کاربرد هرکدام آشنا می‌شویم.
معرفی نقره 999
نقره ۹۹۹، خالص‌ترین نوع نقره موجود در بازار بوده که ۹۹.۹ درصد آن نقره خالص هست. به همین دلیل به آن نقره خالص یا Fine Silver هم گفته میشود. این نوع نقره بسیار نرم، شکل‌پذیر و درخشان است و معمولاً برای ساخت شمش، ساچمه و محصولات سرمایه‌گذاری استفاده میشود.
خالص‌ترین نوع نقره در جهان، نقره ۹۹۹ یا ۹۹۹۹ است که شامل ۹۹.۹ تا ۹۹.۹۹ درصد نقره خالص هست. این نوع نقره از نظر خلوص ارزش بالایی دارد، اما به دلیل نرمی زیاد، برای ساخت زیورآلات روزمره مناسب نیست و ممکن است به‌راحتی خم یا خراشیده شود.
به همین دلیل نقره خالص بیشتر برای شمش‌های سرمایه‌گذاری، سکه‌های یادبود و کاربردهای صنعتی دقیق به کار می‌رود.
معرفی نقره 925
نقره ۹۲۵ که با نام نقره استرلینگ (Sterling Silver) نیز شناخته میشود، از ۹۲.۵ درصد نقره خالص و ۷.۵ درصد فلزات دیگر (اغلب مس) تشکیل شده است. افزودن این فلزات باعث افزایش استحکام، دوام و مقاومت در برابر خراشیدگی میشود.
به همین دلیل نقره ۹۲۵ پرکاربردترین نوع نقره در جواهرات، زیورآلات، ظروف نقره‌ای و اکسسوری‌ها است. در بسیاری از کشورها، استاندارد نقره برای تولید جواهرات همین عیار ۹۲۵ است. حتی روی زیورآلات نقره اصل کد 925 به‌عنوان عیار نقره حک میشود.
در جدول زیر سایر عیارهای پرکاربرد نقره آورده شده است:
| نوع نقره / عیار | درصد نقره خالص | کاربردها |
|---|---|---|
| نقره با عیار 750 | 75 درصد | زیورآلات ساده، ظروف تزئینی |
| نقره با عیار 800 و 835 | 80 تا 83.5 درصد | جواهرات سنتی، ظروف نقره‌ای قدیمی، آثار آنتیک |
| نقره با عیار 840 | 84 درصد | کشکول، آینه و شمعدان، شکلات‌خوری، سکه‌های تاریخی |
| نقره با عیار 850 | 85 درصد | سکه، مدال، ظروف تزئینی خاص |
| نقره روسی (عیار 875 و 947) | 87.5 تا 94.7 درصد | ظروف و سرویس‌های نقره روسی، زیورآلات سنتی |
| نقره با عیار 900 | 90 درصد | سکه‌های نقره‌ای، ساعت‌های لوکس، جواهرات پرکاربرد |
| نقره استرلینگ (عیار 925) | 92.5 درصد | زیورآلات مدرن، انگشتر، گردنبند، اکسسوری‌ها |
| نقره فرانسوی و انگلیسی (عیار 950 و 958) | 95 تا 95.8 درصد | زیورآلات فاخر، کارهای دست‌ساز هنری، ظروف لوکس |
| نقره با عیار 985 و 990 | 98.5 تا 99 درصد | صنایع خاص، آثار هنری و تزئینی |
| نقره خالص (عیار 999 و 9999) | 99.9 تا 99.99 درصد | شمش نقره، سکه‌های سرمایه‌گذاری، مصارف صنعتی |
مقایسه نقره 925 عیار و 999 عیار
در جدول زیر تفاوت نقره ۹۲۵ و ۹۹۹ را مشاهده می‌کنید:
| ویژگی‌ها | نقره 925 | نقره 999 |
| درصد خلوص | 92.5 درصد | 99.9 درصد |
| سختی و مقاومت | بالا | پایین |
| کاربرد | جواهرات و زیورآلات | شمش |
| قیمت | کمی کمتر | کمی بیشتر به دلیل خلوص بالاتر |
| رنگ و درخشندگی | براق‌تر و سفیدتر | نرم‌تر و مایل به خاکستری |
نحوه محاسبه عیار نقره
برای محاسبه عیار نقره از فرمول زیر استفاده میشود:
100 × (عیار نقره ÷ 1000) = درصد خلوص نقره
برای مثال:
99.9 = 100 × (999 ÷ 1000)
چگونه عیار نقره را تشخیص دهیم؟
تشخیص عیار نقره به چند روش مختلف امکان‌پذیر است. البته توصیه می‌کنیم برای تشخیص نقره اصل، همیشه به یک روش بسنده نکنید. ترکیب چند روش ساده مانند بررسی حک، تست آهنربا و مشاهده رنگ، می‌تواند اطمینان شما را نسبت به اصالت کالا افزایش دهد.
بررسی حک یا شماره روی نقره (انگ)
رایج‌ترین روش برای شناسایی نقره اصل، بررسی عدد یا علامت حک‌شده روی محصول است که در اصطلاح به آن «انگ» گفته میشود. این عدد نشان‌دهنده درصد خلوص نقره است؛ برای مثال، اگر روی انگشتر عدد ۹۲۵ دیده شود، یعنی قطعه از نقره استرلینگ ساخته شده است و شامل ۹۲.۵٪ نقره خالص است.
البته باید دقت داشت که گاهی امکان جعل انگ وجود دارد و افراد سودجو با حک اعداد جعلی، محصولات غیر‌استاندارد را به‌جای نقره اصل می‌فروشند. همچنین نبود حک روی برخی زیورآلات ظریف (کمتر از ۴ میلی‌متر عرض) به معنی تقلبی بودن آن‌ها نیست.
تشخیص از طریق بو
نقره خالص بدون بو است و نباید بوی تند یا فلزی داشته باشد. اگر قطعه‌ای بوی زننده یا شبیه مس بدهد، احتمالاً درصد مس در ترکیب آن زیاد است و عیار نقره پایین‌تر از حد استاندارد است.
تشخیص از طریق صدا
نقره هنگام برخورد با فلز دیگر، صدایی زنگ‌مانند و زلال تولید می‌کند، درحالی‌که نقره تقلبی صدای بم و خفه دارد. البته این روش بیشتر برای قطعات ضخیم مناسب است و انجام آن روی زیورآلات ظریف توصیه نمی‌شود.
تست رسانایی گرمایی یا تست یخ
نقره یکی از بهترین رساناهای گرما است. برای انجام این تست، کافی است یک قطعه نقره را همراه با یک فلز دیگر روی تکه‌ای یخ قرار دهید. اگر مشاهده کردید که یخ زیر نقره سریع‌تر ذوب میشود، می‌توانید اطمینان داشته باشید که نقره شما اصل است. این ویژگی به دلیل رسانایی بالای گرمای نقره است و در فلزات دیگر کمتر دیده میشود.
بررسی خاصیت آهنربایی
یکی از ساده‌ترین راه‌های تشخیص اصل بودن نقره، استفاده از آهنربا است. نقره خالص خاصیت مغناطیسی ندارد و به آهنربا نمی‌چسبد. درصورتی‌که قطعه به‌آسانی جذب آهنربا شود، می‌توان به تقلبی بودن آن شک کرد. البته در برخی آلیاژهای خاص، ممکن است واکنش ضعیفی دیده شود که در این صورت نیاز به بررسی دقیق‌تر است.
مشاهده تیرگی و تغییر رنگ
یکی از نشانه‌های طبیعی نقره اصل، تغییر رنگ تدریجی در اثر تماس با هوا یا پوست است. این تیرگی به دلیل واکنش نقره با گوگرد موجود در محیط ایجاد میشود و با پولیش یا تمیزکننده‌های نقره به‌راحتی برطرف می‌گردد.
در مقابل، نقره‌های تقلبی پس از تیره شدن، دیگر درخشندگی اولیه خود را باز نمی‌یابند و حتی ممکن است باعث تغییر رنگ پوست یا انتشار بوی ناخوشایند فلز شوند.
اگر بخواهید عیار نقره را با دقت بیشتری مشخص کنید، می‌توانید از تست‌های شیمیایی استفاده کنید. البته این روش‌ها نیازمند دقت بالا و ابزار مخصوص هستند و بهتر است توسط متخصص انجام شوند.
تست نیتریک اسید
در این روش، چند قطره اسید نیتریک روی سطح نقره ریخته میشود. اگر نقره اصل باشد، واکنشی ملایم رخ داده و پس از افزودن یک قطره جوهر نمک، لکه سفید رنگ ظاهر میشود که نشان‌دهنده نقره خالص است.
توجه: این تست به سطح نقره آسیب می‌زند، بنابراین توصیه میشود اینکار توسط متخصص انجام شود.
تست محلول شورتر
محلول شورتر (Schurter Test Solution) یکی دیگر از روش‌های مطمئن شیمیایی برای تشخیص نقره است. کافی است چند قطره از این محلول را روی نقره بریزید و پس از چند ثانیه با پارچه تمیز کنید. اگر رد باقی‌مانده به رنگ سیاه یا خاکستری تیره بود، نشان‌دهنده نقره استرلینگ (۹۲۵) است. اگر رنگ خاصی باقی نماند، احتمالاً قطعه از فلز دیگری ساخته شده است.
کدام عیار نقره برای خرید بهتر است؟
انتخاب بهترین عیار نقره به هدف شما بستگی دارد:
- اگر به دنبال سرمایه‌گذاری هستید، نقره ۹۹۹ انتخاب مناسب‌تری است زیرا خلوص بالاتری دارد و ارزش ذاتی بیشتری دارد.
- اما اگر هدف شما خرید زیورآلات بادوام و روزمره است، نقره ۹۲۵ گزینه بهتری محسوب میشود چون مقاوم‌تر و ماندگارتر است.
در نهایت، هر دو نوع نقره ارزشمند هستند و بسته به کاربرد، می‌توانند انتخاب مناسبی باشند.
جمع بندی | تفاوت نقره ۹۲۵ و ۹۹۹
برای خرید یا سرمایه‌گذاری در نقره، شناخت «عیار نقره» اهمیت بسیار زیادی دارد. عیار در واقع نشان می‌دهد چه مقدار از فلز شما نقره خالص است و چه میزان از فلزات دیگر در ترکیب آن به‌کاررفته است. هرچه عیار نقره بالاتر باشد، خلوص و ارزش آن نیز بیشتر است.
در میان انواع نقره، نقره ۹۲۵ (استرلینگ) و نقره ۹۹۹ (خالص) رایج‌ترین نوع عیار محسوب می‌شوند.
نقره ۹۲۵ به دلیل استحکام بالا و ظاهر براقش، انتخابی عالی برای زیورآلات روزمره است؛ درحالی‌که نقره ۹۹۹ با خلوص بسیار بالا، برای شمش‌ها، سکه‌ها و سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت کاربرد دارد.
اگر قصد خرید نقره دارید، همیشه به عیار حک‌شده روی محصول (انگ) و اعتبار فروشنده دقت داشته باشید. البته امکان خرید نقره از بورس کالا به‌صورت گواهی شمش نقره نیز وجود دارد. با این انتخاب خیالتان به‌طور 100 درصد از اصل بودن کالا راحت خواهد بود.
سوالات متداول
عیار نقره به چه معناست؟
عیار نقره نشان‌دهنده میزان خلوص نقره در ترکیب فلز است. برای مثال در نقره روسی، عیار 875 یعنی 87.5 درصد نقره خالص و 13.5 درصد فلزات دیگر دارد.
نقره ۹۲۵ و ۹۹۹ چه تفاوتی با هم دارند؟
نقره ۹۹۹ خالص‌تر و نرم‌تر است، در حالی‌که نقره ۹۲۵ کمی آلیاژ دارد تا مقاومت بیشتری داشته باشد. به همین دلیل ۹۹۹ برای سرمایه‌گذاری و ۹۲۵ برای جواهرات مناسب‌تر است.
چگونه می‌توان نقره اصل را تشخیص داد؟
روش‌های مختلفی برای تشخیص وجود دارد، مانند بررسی عدد حک‌شده روی محصول (انگ)، تست آهنربا، تست یخ، و مشاهده رنگ و بوی فلز. نقره خالص انتقال حرارت بالایی داشته، جذب آهنربا نمی‌شود و بوی تندی ندارد.
کدام عیار نقره برای سرمایه‌گذاری بهتر است؟
نقره با عیار ۹۹۹ یا ۹۹۹۹ بهترین گزینه برای سرمایه‌گذاری است، چون خلوص بالاتر و ارزش ذاتی بیشتری دارد.
نظرات کاربران